Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim bölümü akademisyenlerinden Dr. Öğr. Üyesi Nihal Acar, Selçuk Üniversitesi’nde görev yapan Prof. Dr. Birol Gülnar danışmanlığında hazırladığı doktora tezinde Türkiye’nin sosyal ağ yorgunluğu yaşadığını belirledi. Yapılan araştırmada Doğu Anadolu Bölgesi’nde Elazığ 3.19 ile sosyal ağ yorgunluğunun yaşandığı illerin başında geldi.
Psikolog Görkem Namlı sosyal ağ yorgunluğunun en çok yaşandığı iller arasında olan Elazığ’da sosyal medya kullanıcılarının bu bağımlılıktan nasıl kurtulacağını elazigfirat.com okuyucuları için cevapladı…
“Bağımlılık kontrolü kaybetme halidir”
Psikolog Namlı Dijital bağımlılık ile ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi; “Dijital bağımlılık ile ilgili birçok neden sayabiliriz ama ben psikolojik nedenlere odaklanmak istiyorum. Bir kişide depresyon, sosyal fobi ya da başka psikopatolojiler varsa bu kişide internet bağımlısı olma riski çok yüksektir. Bu hastalığa yakalanan kişiler yalnız kalma ve içe kapanma eğilimi gösterdikleri için kişilerden çok nesnelere yönelmektedirler. Bu nesneler alkol madde olabileceği gibi dijital nesneler de olabilmektedir. Örneğin; depresyon hastalığı geçiren ve sosyal izolasyona girmiş bir ev hanımı düşünelim; bu kişi depresyonda gün içerisinde rutin işlerini bile zor yapmaktayken, sosyalleşmesi ve sosyal hayata adapte olması çok güçtür. Kişi kendi ile baş başa iken düşünceleri genelde olumsuz şemalar halinde olmaktadır. Bir süre sonra bu olumsuz şemalardan bilinçsizce uzaklaşmak isteyebilir, bunun için bir nesneye yönelimi olabilir, bu nesne genelde ihtiyaç duyduğu sosyalleşme çabasına ait bir nesne yani internet erişimli cihazlar olacaktır. Kişi aslında tüm gün evde ve izole iken bilinçdışı sosyalleşme ihtiyacına bu yolla çözüm aramaktadır. Ancak bu davranış gereğinden ve ihtiyacından fazla olursa artık bağımlı davranışa dönüşecek ve dijital bağımlılık hastalığa dönüşecektir. Bağımlılık kontrolü kaybetme halidir demiştik burada kişi artık nesne üzerindeki hâkimiyetini kaybettiği için bağımlıdır diyebiliriz” dedi.
Kurtulmanın yolları neler
Dijital bağımlılık da tıpkı sigara, alkol, madde bağımlılığı gibi tedavisi mümkün olan bir bağımlılık türü diyen Psikolog Namlı; “Dijital bağımlılık hastalığının psikolojik kökenli nedenleri tespit edilirse ve uzman desteği alınırsa tedavi kolaylaşır. Dijital bağımlılık da tıpkı sigara, alkol, madde bağımlılığı gibi tedavisi mümkün fakat ömür boyu risk taşıyan bir durumdur. Bağımlılık tedavi edilir fakat tam iyileşme beklenemez. Örnekle açıklayacak olursak; tıpkı diyabet hastalığı gibi bağımlılıkta iyileşmeyen fakat tedaviye cevap veren kronik bir hastalıktır. Öncelikle davranışın kazanılma nedenleri iyi araştırılmalı ve altta yatan asıl neden tedavi edilmelidir. Örnekte olduğu gibi depresyon hastalığında olan kişinin öncelikle depresyon tedavisi yapılmalıdır. Sonrasında kazanılan bağımlılık davranışında sönmenin olması için hastaya bazı ödevler verilmelidir” ifadelerini kullandı.
“Ekransız zamanlar belirlenmeli”
Boşluk duygusuna iyi gelecek bir takım aktivitelerin bağımlı kişilere uygulanabileceğini aktaran Psikolog Namlı; “Psikiyatristler veya psikologlar tarafından yapılan terapi, bağımlılığının nedenlerini ve sonuçlarını belirlemek ve tedavi etmek için kullanılır. Bu sorunu çözmek için başvurulması gereken en önemli ve etkili yöntemdir. Terapi ile birlikte fiziksel aktivite ve egzersiz, düzenli spor yapmak teknolojik araçların kullanımından uzaklaşmak için oldukça faydalıdır. Aynı zamanda stresi azalttığı için bağımlıların hissettiği boşluk duygusuna iyi gelir. Ekransız zamanlar belirlemek, doğa yürüyüşleri yapmak ya da meditasyon gibi aktiviteler teknolojik araçların kullanımından ayrılmaya yardımcı olabilir. Ruhsal ve fiziksel sağlığı iyileştirebilir” dedi.
