Son zamanlarda süt ve süt ürünlerine birbiri ardına zamlar gelip duruyor. Hayvan üreticileri de artan maliyetler karşısında başka yapacak bir şeyleri olmadığına değiniyor. Bizler de hayvancılık sektörünün zorluklarını sadece Elazığ’da değil, bölgemizde hayvancılık denildiğinde ilk akla gelen topluluklardan biri ile Şavaklılarla konuştuk. Şavak- Der Yönetim Kurulu Üyesi Muzaffer Güzer; “Geçmişte mera ve yayla sorunumuz en temel sorun iken artık en temel sorunumuz; çoban bulamamak! Özellikle bizlerin yerli çoban bulma ihtimali çok düşük. Çobanlara verilecek ücretlerle ilgili de arz talep dengesi iyice bozuldu ve ciddi bir rekabet ortamı oluştu” dedi.
Özel Haber: Kübra TÜRKAN
Şavak – Der Yönetim Kurulu Üyesi Muzaffer Güzer ile yayla ve kışlakta hayvancılığın ne gibi sorunları olduğunu konuştuk. Gazetemize özel açıklamalarda bulunan Güzer’in bu konular özelinde açıklamalarından kesitler haberimizin detayında…
“Şavaklılar topluluğu yarı göçebe bir topluluk”
Şavak- Der Yönetim Kurulu Üyesi Muzaffer Güzer; “Hayvancılığın sorunları sadece Elazığ’a özgü değil. Bütün bölgemizde benzer sorunlarla karşı karşıya kalıyoruz. Erzincan, Şanlıurfa, Bayburt, Bingöl, Tunceli ve çevrelerinde bizler Şavak topluluğu olarak göçebe hayvancılığı sürdürüyoruz. Yani yarı göçebe bir topluluğuz. Yazın yaylalara çıkıyoruz. Yaylarımızda da Şavak Tulum Peyniri elde edilir. Yaklaşık 100 bin nüfuslu bir topluluğuz. Özellikle Bayburt, Gümüşhane, Erzurum, Tunceli, Erzincan ve Sivas bölgelerine gitmekteyiz” dedi.
“Üretici ciddi bir mera maliyeti sorunu da yaşıyor”
Gittikleri yerlerde yaylalar ile ilgili çeşitli sorunlarla karşılaştıklarının da notunu düşen Güzer; “Ne yazık ki yaylalarda da büyük sorunlar yaşamaktayız. En ciddi sorunumuz yayla bulmaktan kaynaklanıyor. Devlet her ne kadar boş alan hazine arazilerini ihale usulü ile sunmuş olsa da ihale de yüksek meblağlar dönmekte ve bu da üreticiye yansımakta. Mesela devlet muhammen bedel olarak 50 bin TL belirlemiş olsa da 3 ya da 4 kişi bu ihaleye girince bu bedel 250 – 300 bin TL’lere ulaşıyor. Bunu da ihaleyi alan üreticiye yansıtmaktadır. Dolayısıyla üretici ciddi bir mera sorunu maliyeti külfeti ile uğraşmakta kalıyor” dedi.
“Nakliye maliyetleri %100’ün üzerinde artmış durumda”
Kışın kışlaklar da çok ciddi sorunları olmazsa bile yaylalarda ciddi sorunlar yaşadıklarını aktaran Güzer; “Kışlaklar konusunda da biz istiyoruz ki boş olan meralar tespit edilerek, bazı köylerde fazla olan küçükbaş hayvanları da oraya kanalize edilebilir. Bu şekilde üreticinin kârı artabilir” ifadelerini kullandı. Mazot fiyatlarının artmasının da hayvanların taşınmasını bir hayli zorlaştırdığına dikkat çeken Güzer; “ Elazığ’dan Sivas’ın Kangal İlçesine 200 kilometrelik bir yol var. Geçen yıl 3 katlı bir aracın taşıma maliyeti 13 bin TL iken bu yıl araç fiyatına 25 – 26 bin TL arası fiyat vermekteyiz” dedi.
“Yerli çoban bulma ihtimalimiz çok düşük!”
Çoban bulmanın en temel sorunlarından biri olduğuna da değinen Güzer; “Hani birileri sürekli Afganlılar ve Suriyeliler çalıştırılmasın kendi ülkelerine dönsün demekteydiler. Burada herkes işsizlik vurgusu yapmakta. Ama bizlerin yerli çoban bulma ihtimali çok düşük. Biz Suriyeli ve Afgan çoban bile bulamadık bu sene. Hatta bahar aylarında şahit olduğum birkaç olayı anlatayım; üreticimiz çobanla 22 bin 23 bin TL’ye anlaşıyor. Sonra aynı çobana ulaşamıyor bir bakıyor başka üretici 28 – 30 bin TL veriyor ve bir anda arz talep dengesi de değişiyor. Afgan ve Suriyeli çoban da yeterli olmadığından dolayı bir nevi rekabet ortamı yaratılıyor ve bizler çoban bulamıyoruz. Bizler yıllardan beri yayla sorunumuza eğilmemize rağmen bu yıl en büyük sorunumuz; çoban sorunu oldu” dedi.
“Bu yıl belirlenen peynir fiyatından üretici şikâyetçi değil”
Birçok sorununuzun olduğuna değindiniz peki bu kadar sorunla uğraştıktan sonra üretici emeğinin karşılığın alabilmekte midir? Dememiz üzerine de Güzer; “Bu yıl belirlenen peynir fiyatından üreticilerimiz pek şikâyetçi olmadı. Geçen yıl süzek peyniri dediğimiz peynirin kilosu geçen yıl 36 TL iken bu yıl bunun ücreti; 80 TL oldu. Yani yüzde 100’ün üzerinde bir artış var. Yani üreticimiz peynir fiyatı konusunda enflasyona fazla ezdirilmedi. Arpa fiyatları konusunda üreticiye ciddi bir sıkıntı yaşatılmadı. Geçen yıl ofis 5 bin 250 TL olarak belirlemişti bu yıl da hayvan sahipleri şu an tarlada 5 bin 500 TL’ye arpa satın alabilmekte” dedi.
“Bu yıl en büyük sorunumuz; yayla değil, çoban oldu”
“En büyük sıkıntımız mera ve yayla ama bu sene en büyük sıkıntımız; çoban oldu” diyerek bir kez daha çoban sıkıntısına parmak basan Güzer; “Çoban sorunu şöyle aşılabilir; Tarım ve Orman Bakanlığı üreticiye, çobanlar konusunda; çoban desteği ya da sigorta desteği verirse bu iş düzelebilir” dedi. Son olarak ise Güzer; “Fırat gazetesi her kesimin sesinin duyurulmasına olanak sağlıyor. Bu fırsatı verdiğiniz için teşekkürler “ dedi.