Üreticilerin cebi dolmadan üretmeleri neredeyse imkânsız!

Haber- Analiz: Kübra TÜRKAN

Geçtiğimiz haftalarda TÜİK Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi Kasım 2022 verilerini kamuoyu ile paylaştı.  TÜİK tarafından paylaşılan bu veriler gerçekten herkesi ürkütecek cinsten çünkü böyle giderse üretimde ciddi tıkanıkların olması şaşırtıcı olmayacak. Üretim konusu son derece önemli ve buna yönelik sık sık haberler üretiyoruz.  TÜİK bu minvalde bilgileri paylaştığında bunları haberleştirerek, kamuoyunu bilgilendirmeyi sürdürüyoruz. 

ÜRETİCİLERİN SORUNLARINI BİRÇOK KEZ DİLLENDİRDİK! ÜRETİCİLERİN HALİ İÇLER ACISI

TÜİK Eylül 2022 verilerini paylaştığında; ‘Girdi maliyetleri; üreticiyi, üretimden soğutacak cinsten…’ üst başlığı ve ‘Biz değil, TÜİK verileri; üreticinin hâlini yansıtıyor’ ana başlığını taşıyan haberimizde yer vererek ve üreticileri en çok etkileyen maliyetlere dair verileri de yansıtarak bu verilerden de hareketle; ‘üretmek; cesaret işi’  ‘Tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin girdi fiyat endeksi baş döndüren hızda artış gösterdi’ ‘Gübre ve toprak geliştirici alabilen üretici kaldı mı?’ ve son olarak ise ‘Hayvanları yemle beslemek lükse giriyor’ şeklinde vurgular yaparak irdeledik. Ekim 2022’deki verileri de ‘Üreticiler, üretim için sihirli güçlere ihtiyaç duyabilir!’ ana başlığı ile ‘Üretici açısından; Ekim ayı da iç açıcı olmadı’ , ‘Üretici, üretebilmek için yoğun bir mücadele veriyor’, ‘Üreticinin kullandığı birçok kalem ürüne %100 oranında bir zam geldi’  ve ‘ Bu konu özelinde ‘Hayvancılık bitiyor!’ manşet haberimizle de üretiminin öncelikli olması gerektiğine değinmiştik’ şeklinde ara başlıklarla da üretimdeki zorluklara açıklık getirmiştik.

KASIM 2022 VERİLERİ DE ÜRETİCİLERİN SIKINTILARININ ARTTIĞINI GÖSTERİYOR!

Geldiğimiz noktada ne yazık ki üretim açısından yine çok iyi bir tablo çizilmedi. Kasım 2022 Tarımsal Girdi Fiyat Endeksleri bir yıl öncesine göre yıllık %121,49 oranında arttı. Aylık ise %2,38 şeklinde artış gösterdi. Bu verilerden hareketle üreticinin cebi dolmadan üretmesi imkânsız çıkarsamasında bulunuyoruz.

LİSTENİN ZİRVESİNDE YİNE ERNEJİ VE YAĞLAR YER ALDI

Üreticilerin üretebilmesi adına bir takım harcama kalemlerinde bulunması şart . TÜİK yıllık bazda ne gibi değişiklikler olduğunu da yansıttı.  Ekim ayında olduğu gibi Kasım ayında da Enerji ve yağlar yine en pahalı kalemler arasında yani listenin başındaki yerini aldı ve  %172,05 oranına sahip oldu.  Listenin 2. Sırasında ise bina bakım masrafları  % 151,15 oranındaki artışı ile yer aldı.  Gübre ve toprak geliştiriciler ise listenin üçüncü sırasında % 142, 70 oranla yerini aldı.

ÜRETMEK İSTEYENLERİN BAŞI EN ÇOK ENERJİ MAALİYETİ İLE DERTLİ

Üretmek isteyenler yine en çok harcamayı enerji ve yağlara bütçe ayırarak gerçekleştirmek zorunda kaldı. Üstelik diğer kalem ürünlerin maliyeti de listenin başındaki ilk üç kalem girdi ürünlerinden aşağı kalır bir halde değil.

GEREK TOPRAKLA GEREKSE DE HAYVANCILIKLA UĞRAŞANLAR CİDDİ HARCAMAYI GÖZE ALMALI!

Tarımsal ilaçlardaki yıllık artış Kasım 2022 verilerine göre 100,01 oranına ulaştı. Malzemeler ise % 100 oranını yakaladı. Hayvancılıkla uğraşanların; ‘hayvanlarımıza yem alamadığımız için sağımlık hayvanları bile kesime gönderiyoruz’ söylemlerinin gerekçesi de pek haksız çıkmadı. Çünkü Kasım 2022’de hayvan yemi yine geçen yıla göre % 127,83 oranında arttı.  Ayrıca çiftlik binaları ikamet amaçlı olmayanların maliyetleri de % 102, 46 oranında artış gösterdi. Bu verilerden hareketle gerek toprakla gerekse de hayvancılıkla uğraşanların ceplerinin dolu olmasının şart olduğunu vurguluyoruz. 

ZAM ORANLARI ÜÇ HANELİ YÜZDEYE ULAŞMAYAN BAZI KALEMLER…

Yine fiyatı artan ama % 100’e ulaşmayan ve üzerine çıkmayan bir takım girdi maliyet kalemleri ise şu şekilde:  Veteriner harcamaları; %37, 93 / makine ve bakım harcamaları; % 65,79 / diğer mal ve hizmetler %70, 77 ve tohum ve dikim materyali; % 86, 84 şeklindeki verilerle TÜİK eliyle kamuoyuna yansıtıldı.

ÜRETİM ADINA; GÜNÜ BİRLİK DEĞİL,  GELECEĞE YÖNELİK ÜRETİCİYE DESTEK ŞART!

Şimdi haliyle soruyoruz. Üretici artan maliyetler ile nasıl başa çıkacak? Tarım ve hayvancılıktan kopmadan nasıl üretmeyi göze alacak?  Eskiden toprakla ve hayvancılıkla uğraşanların gün sonunda asla aç kalmayacağı algısı hâkimken, şimdi üreten eller, üretmek için bile borçlarını borç alarak kapatarak yol almaya devam ediyor. Üreten eller haliyle geleceklerinden emin adımlarla ilerlemek için devletin kendilerine çok daha ciddi destek vermesini ifade ediyor.  Üreticiler; sadece günü kurtaran değil, geleceklerini de güvenle şekillendirebilecekleri devletin kendilerini sunmasını dört gözle bekliyor.