Ramazan ayında sinirlilik hâlinin azaltılması adına neler yapılabilir?

Haber: Kübra TÜRKAN / ÖZEL

Ramazan ayında birlik ve beraberlik artarken oruçlu geçirilen saat diliminde bazı bireyler sinirli tutumlarını yansıtarak ne yazık ki istenmeyen bir takım olayların olmasına neden olabiliyor. Ramazan ayının ulvi iklimini olumsuz etkileyen bu sinirlilik hâlinin yaşanmaması adına peki neler yapılabilir? Bunu işin uzmanından Psikolog Meltem Kaya’dan öğrendik. İşte Psikolog Kaya’nın gazetemize özel yaptığı açıklamaların detayları...

“TİRYAKİLER, YOKSUNLUK ÇEKİYOR BU DA SİNİRLİ VE TAHAMMÜLSÜZ KILIYOR”

Psikolog Meltem Kaya; “Ramazan ayında oruç tutan kişilerin bir kısmında daha fazla sinirli olma hâli gözlemlenebiliyor. Oruç tutan kişide  kan şekerinin düşmesi, uyku düzeni, yorgun ve halsiz hissetme, uzun saatler susuz kalma, özellikle alışkanlıkları olanlarda (çay, kahve ve sigara kullanımı yüksek olanlar) yoksunluk hissetme gibi nedenlerle özellikle ilk günler direncin düşmesi  ile birlikte; sinirlilik, tahammülsüzlük oluşabilir” diyerek özellikle tiryakiliğin verdiği bir takım yoksunluk krizlerinin ortaya çıkabileceğini vurguladı.

“İFTAR VE SAHUR ARASINDA YETERLİ SIVI ALINMALI ÇÜNKÜ SUSUZLUK PSİKOLOJİK OLARAK DA İNSANI ETKİLEYEBİLİR”

Orucun psikolojiyi olumsuz etkilememesi adına neler yapılabileceğine de dikkat çeken Psikolog Kaya; “Tahammülsüzlük ve sinirlilik yaşanmaması adına öncelikle fiziksel olarak vücudumuzu doğru şekilde oruca hazırlamalıyız ki psikolojimiz de olumlu etkilensin. Ramazan ayında sahura kadar ve sahurda yeterli ve dengeli beslenmek,  yormayacak yürüyüşler yapmak, iftar ve sahurda yeterli sıvı alınması ve sağlıklı besinler tüketilmesi önemlidir. Susuzluk fiziksel etkilerinin yanında psikolojik olarak da insanı etkileyebilir. Bu nedenle iftar ve sahur arasında yeterli sıvı alımına dikkat edilmelidir.

“DİKKAT EKSİKLİĞİ YAŞANMAMASI İÇİN SAHURA KADAR YETERLİ UYKUNUN ALINMASI ÇOK ÖNEMLİ”

Oruçluyken dikkat eksikliği yaşanabildiğine de dikkat çeken Psikolog Kaya; “Sahurda uykunun bölünmesi özellikle çalışan kişilerde yorgunluk ve dikkat eksikliğine sebep olabilir ve bunun sonucunda sinirlilik hâli söz konusu olabilir. Bu nedenlerle Ramazan ayında daha erken uyumak ve sahura kadar yeterli uykunun alınması gereklidir” ifadelerini kullandı.

“SİNİRLİLİK HÂLİNİ KONTROL EDEMEYENLER, STRESLİ ORTAMLARDAN KAÇINMALI”

Sinirlilik hâlini kontrol edemeyenlerin stresli ortamlardan kaçınması gerektiğini de kaydeden Psikolog Kaya; “Dinlenme imkânımız olduğu kadarıyla istirahat etmek ve ağır işlerden mümkünse kaçınmak, bu sinirlilik hâlini kontrol edemiyorsak stresli ortamlardan kaçınmak, aktiviteler yapmak ve sürekli uyku hâlinde olmamak gerekir. Kafein ve sigara bağımlılığı kişinin oruçluyken yoksunluk yaşamasına bu da dikkat eksikliği, huzursuzluk, tahammülsüzlük ve gerginliğe neden olabilir. Bu sebeple Ramazan öncesi çay, kahve ve sigara tüketimini azaltarak vücudu Ramazana hazırlamak gerekir” şeklinde bilgiler verdi.

“İBADETLERİ YERİNE GETİRMENİN HUZURU PSİKOLOJİK RAHATLIK VERİR”

İbadetleri yerine getirebilmenin huzurunun psikolojik bir rahatlık vereceğini de kaydeden Kaya; “Fiziksel olarak üzerimize düşeni yaptıktan sonra Ramazan ayına ve tutulan oruçlara verilen kıymet ve anlam, faziletlerini düşünmek bu sinirlilik halini de azaltacaktır. Aç, susuz ve uykusuz kalmaktan yakınmak yerine, bu ibadetleri yerine getirebilmenin huzuru psikolojik rahatlamayla birlikte daha sabırlı ve dayanıklı olmamızı da sağlar” ifadelerini kullandı.

“ORUCUN ŞAHSİ İBADET BOYUTU OLDUĞU KADAR SOSYAL VE AİLE HAYATIMIZI ETKİLEYEN BOYUTU DA UNUTULMAMALI!”

Agresif tavırlar sergileyen kişilerin bunu sadece oruca bağlamasının yanlışlığına da dikkat çeken Kaya; “Peygamber Efendimiz (sav) “Siz oruçluyken biri size sataşırsa ‘Ben oruçluyum.’ desin” buyuruyor.  Sataşandan ve kötü davranışlarda bulunanlardan bile oruçlu olduğumuz için uzak durmamız gerekirken, sinirli olduğunu öne sürüp agresif tavırlar sergileyen ve bunu oruca bağlayan insanlar olmamalıyız. Orucun şahsi ibadet boyutu olduğu kadar sosyal ve aile hayatımızı etkileyen boyutunu da göz ardı etmemeliyiz” dedi.

“RAMAZAN AYINDA SERGİLENEN AGRESİF TUTUMLAR, ÇOCUKLARIN RAMAZAN AYINI YANLIŞ KODLAMALARINA NEDEN OLUR”

Agresif hareketler sergileyen kişilerin, çocuklar üzerinde Ramazan’ın yanlış kodlanmasına neden olduğunu da kaydeden Kaya; “Dinimize göre sataşana bile olumsuz cevap vermememiz  gerekirken, bizimle oyun oynamak isteyen çocuğumuza ya da konuşmak isteyen ailemize, arkadaşlarımıza ‘Ben oruçluyum, sinirliyim benden uzak durun’ dediğimizi farz edelim. Bu çocuğun gözünde Ramazan ayını annesinin babasının yine sinirli ve tahammülsüz olacağı çekilmez bir ay olarak temsil etmiş ve agresif tavırlarımızla Ramazan ayının olumsuz kodlamalarına neden olmuş oluruz” ifadelerini kullandı.

“RAMAZAN AYINDA DİNGİNLİK VE SAKİNLİK HÂKİM OLMALI”

“Çocukların ve etrafımızdaki insanların rahmet, mağfiret, huzur ve bereket ayı olan Ramazan’da bizlerde dingin ve sakinlik hâli görmesi gerekir” diyen Kaya; “Yine 30 gün sinirli olacak düşüncesi değil, 30 gün evimizde, işimizde huzur ve dinginlik olacak düşüncesinin hâkim olması gerekir. Her ibadetin kendine has edebi vardır. Orucun maddi ibadet kısmının yanında adabına da riayet etmeye çalışmak gerekir ki o ibadet şahsi getirisinin yanında ailevi ve sosyal hayatımızda da bizlere yarar sağlasın. “Oruç sabrın yarısıdır.” hadisiyle, bu sinirlilik hâlinin ve kontrol edilemeyen tepki ve davranışların Ramazan ayının ruhuna uygun olmayacağı bilinciyle geçireceğimiz huzurlu bir Ramazan diliyorum” diyerek açıklamasını noktaladı.