En pahalı Bayram! Esnaf umduğunu bulamadı!

Haber: Aysun ÇETİN KILIÇ/ ÖZEL

Türkiye'nin yöresel ürün çeşitliliği bakımından zengin illeri arasında yer alan Elazığ'da Ramazan Bayramı alışverişi başladı. Ekonomik sıkıntılar yüzünden çarşı pazara çıkamayan vatandaş bayram alışverişi yapamaz duruma geldi. Vatandaşlar, neye ellerini atsa pahalılık nedeniyle geri çekmek zorunda kalıyor. Alışveriş telaşına düşen Elazığlılar, bayramların vazgeçilmezi baklava, bayram şekeri, orcik, pestil gibi ürünleri bu yıl almakta zorlandıklarını ifade etti.  “Çarşıdan eli boş dönüyoruz” diyen vatandaşlar ekonomik sıkıntı çektiklerini,  çarşıdan eve dönerken poşet sayılarının giderek azaldığını ve alım gücünün eskiye oranla yarı yarıya indiğini söyledi.  Çarşı esnafı fiyatların yüksek olmasından dolayı satış yapamadıklarından dert yanarken, vatandaşlar ise hayat pahalılığı ve zamlardan yakındı.

 “MİLLETİN ALIM GÜCÜ YOK”

Vatandaşın alım gücünün olmadığını ifade eden kapalı çarşı esnafı Yargıç Emir; “Bayram münasebetiyle bir hareketlilik var. Bayram telaşı ve yoğunluğunu yaşıyoruz. Tatlısı, baklavası, hurması, bayram şekeri gibi bütün ürünlerin ana merkezi kapalı çarşıdır. Fiyatlarda bir yükseliş söz  konusu.  İşler pek iyi gitmiyor. Ülkemiz bir kriz içerisinde. Milletin alım gücü yok. Kapalı çarşı ne kadar kalabalık gözükse de kuru bir kalabalık. Eskiden bir ürünü 5 kilo alan birisi şuan yarım kiloyla yetinmeye çalışıyor. Eski bayramlarda en az 5 kilo şeker alınırdı ama şimdi 1 kilo alıyor. İnşallah eski bayramları tekrar görebiliriz. Bayram berekettir. Azda olsa bir kıpırdama var. Esnafın yüzü azda olsa gülecektir” şeklinde konuştu.

“VATANDAŞ YÜKSEK FİYATLARA ALIŞTI”

Vatandaşın temel tüketim gıdalarına gelen zamlara alıştığına vurgu yapan esnaf Yargıç; “Artık fiyatlar yüksek diye şikâyet eden yok. Vatandaşlar yüksek fiyatlara alıştı. 100 müşteriden, bir müşteri fiyatlar yüksek demiyor. Vatandaşlar artık her şeyde zam var psikolojisine büründü. Her şey pahalı kimse fiyatları üstelemiyor. Kadayıf geçen sene 15 liraydı. Şuan 30 lira. Kimse demiyor geçen sene 15’ti niye şimdi 30. Maliyetler çok arttı. Cevizi köylüden 110 liradan alıp 120 liraya satıyoruz. Ürünler direk üreticiden satıcıya ulaştığı için biz kafamıza göre zam yapamıyoruz. Ürün bize nasıl geliyorsa ona göre fiyat biçiyoruz. Kapalı çarşı halka açık bir yer. Köylü gelip burada ürünü daha düşük fiyata verirse biz iş yapamayacağız. Kapalı çarşı fiyat endeksini köylü belirliyor” dedi.

“MÜŞTERİLER UCUZ ÜRÜNE YÖNELİYOR”

Bayramda bekledikleri hareketliliği yaşayamadıklarını belirten kapalı çarşı esnafı; “Bayramda beklenen hareketliliği maalesef yaşayamıyoruz. Hepimizin bildiği gibi ülkemiz bir kriz içerisinde. Her şeye zam geldi. Normalde bayram yaklaştığı zaman kapalı çarşı müşteri ile dolar taşardı. Ama o kalabalığı şuan bulamıyoruz. Kapalı çarşıya uğrayan vatandaşlarda zaten doğru düzgün bir şey alamadan geri gidiyor. Evinde tatlı yapıp yemek isteyen birinin en az 300 lirası gidecek. Cevizin kilosu 150 lira. Bunun unu, şekeri diğer malzemeleri var. Her şey çok pahalı. Ürünler bize çok pahalıya geliyor. Ürünün bize geldiği fiyatın üstüne kârımızı koyamadan ürünü satıyoruz. Esnaf bitmiş bir durumda. Alım gücü çok azaldı. Uzun süredir dükkâna gelip eli dolu poşetlerle gideni görmedim. Gelen müşteriler hangi ürün daha ucuzsa ona yöneliyor ya da aldığı ürünü kiloyla değil, gramla alıyor. Hem biz esnafa yazık hem de tüketiciye yazık. İş yapamaz haldeyiz” diyerek art arda gelen zamlardan dolayı iş yapamaz hale geldiklerini ifade etti.

“VATANDAŞLAR FİYATLARDAN ŞİKÂYETÇİ”

Bayram nedeniyle bir hareketlilik beklediklerini dile getiren kapalı çarşı esnafı Aydın Turgut; “Bayram nedeniyle bir hareketlilik bekliyoruz. İşler çok şükür azda olsa var. Pandemi sürecini geride bıraktık. Geçen bayramlarda pandemi dolayısıyla insan alışverişe çıkmaya korkuyordu ama şimdi o korku azaldı. 1978’den beri kapalı çarşıda bayram şekeri satıyoruz. Dededen gelme mesleğimiz. Kapalı çarşıya bayramı biz getiriyoruz. Fiyatlar yüksek vatandaşlar fiyatlardan şikâyetçi. Ama bizim yapabileceğimiz bir şey yok. Bizler de ürünleri bu fiyatlarla alıyoruz. İnşallah fiyatlar düşer hem biz satış yaparız hem de insanlar evine istediği kadar ürün alabilir. Şuan baklava için ceviz, şeker, un alanlar var. Tatlıyı dışardan değil, evde yapmak isteyenler var” diye konuştu.

“FİYATLAR YÜKSEK VATANDAŞ TEZGÂHA YAKLAŞMAK İSTEMİYOR”

Fiyatların yüksekliğinden dolayı vatandaşların tezgâha yaklaşmak istemediğini ifade eden kapalı çarşı esnafı Hakan; “Pandemi süreci bitti ama bayram hareketliliğini henüz yaşayamadık. Pandemi bitti ama fiyatlar yükseldi. Fiyatlar yüksek olunca vatandaş tezgâha yaklaşmak istemiyor çünkü vatandaşın alım gücü yok. Milletin alım gücü olmayınca vatandaş nasıl bayram alışverişine çıksın. Fiyatlarda %100 artış oldu. Geçen sene 50 liraya sattığımız ürünü şimdi 100 ile 120 liraya satıyoruz. Geçen seneye oranla fiyatlarda ciddi anlamda bir artış söz konusu. Gelen müşteriler güzel ve kaliteli ürünü değil ucuz ürünü alıyor. Aynı şekilde bir eve 1 kilo şeker lazımsa yarım kilo ya da daha az alıyorlar. Vatandaşlar artık ürünü kiloyla değil, gramla alıyor.  Milletin cebinde para yok” dedi.

“ELİMİZİ NEYE ATSAK GERİ BIRAKMAK ZORUNDA KALIYORUZ”

Zamlara sitem eden vatandaş Ayşe Doğan; “Henüz alışveriş yapamadık, bu gidişle yapamayacağız gibi gözüküyor.  Bayram geldi ama iyi gelmedi. Bayram tadında bir bayram geçiremeyeceğiz. Her şey ateş pahası, evimize doğru düzgün bir şey alamadık. En uygun yer kapalı çarşı diye buraya geldik ama burada da fiyatlar aynı. Her şeye zam gelmiş. Elimizi neye atsak geri bırakmak zorunda kalıyoruz.  Eskiden bayram geldiğinde eli dolu eve giderdik ama artık o poşet sayıları giderek azalıyor. Ekonomik sıkıntıya girdik. Millet mağdur. Kimse milletin derdini dinlemiyor. Umarım fiyatlar biran önce düşer” ifadelerini kullandı.