Eğitimin Suç ve Çocuk Üzerindeki Etkisi - I

Çocukların neden suç işlediği sorusunun cevabını verebilmek zordur. Çocuğun bulunduğu çevrenin özellikle yoksulluğun onu suça iten önemli faktörlerden biri olduğu düşünülebilir. Ama benzer yoksul veya zengin çevrelerden gelen iki çocuk bile birbirinden oldukça farklı kişiliklere sahip olabilmektedir. Toplumsal sınıflar arasındaki sosyo-ekonomik farklar da çocukları suç işlemeye yöneltebilir. Aile geçmişi ya da ailenin toplumsal konumu da bir etken sayılır. Çocukların suç işlemesi konusunda yapılan araştırmalar, suç işleyen çocukların çoğunun özellikle ekonomik sorunlu ailelerden geldiğini göstermektedir.

Eğitim, bireye davranış kazandırma, bireyde istenilir davranış değişikliği meydana getirme faaliyetidir. Bu değişiklik belli bir kişinin ya da kurumun isteği doğrultusunda olabilir. Yankesici çırağına yankesicilik öğretirken eğitim yapmaktadır. Bir aile, kendi içinde geliştirdiği değerlere uygun davranışları öğretirken eğitim yapmaktadır.

Eğitim, insanın doğumundan itibaren başlayan ve ölümüne kadar süren bir süreçtir. Aile ile başlar, okulla, çevreyle devam eder. Eğitimde temel amaç, suç işlemeden tedbir almak, insanlara suç işlememeleri yönünde bir şeyler verebilmektir. Tabi bundan eğitimin sadece suç öncesi için gerekli olduğu anlaşılmamalıdır. Eğitim, suç sonrası da suçluların ıslahına, topluma kazandırılması için gerekenlerin yapılmaya, iyi halin muhafazasının sağlanmaya çalışıldığı ömür boyu devam edecek bir süreçtir.

Doğal olarak ekonomik sorunlar eğitimi etkilemekle birlikte özellikle ekonomik sorunlardan dolayı eğitimi ikinci plana atan aileler çocuğunu eğitimden uzaklaştırarak eve gelir getiren bir nesne haline getirmektedir. Eğitimin suç üzerindeki etkisi azımsanmayacak seviyede etkili olduğunu tartışmanın bile yersiz olduğu, ceza infaz kurumlarında kalan çocukların eğitim durumundan anlayabiliyoruz. Özellikle bu kurumlarda kalan çocukların birçoğunun okulu çok erken yaşta bıraktığı ya da hiç okula gitmediği verilerden net olarak anlaşılmakta eğitimin ikinci plana atıldığı durumlarda bilinçli bir neslin, iletişimin ve çocuğun gelecek planlanmasında ne derece etkili olduğu görülmektedir.

Toplumsallaşma sürecine yardımcı olmada daha önceki yazılarımda belirttiğim gibi çocuğun ilk toplumlaşma süreci ailede başlar, sonrasında ise sosyalleşmesi yönünde en önemli ve gerekli kurum okuludur. Çocuk sosyal çevresini ilk olarak okuldaki akran gruplarından oluşturur. Akran grupları etkileşime fırsat tanıyan bir ortam oluşturmaktadır. Çocuk için rol model kişiler oldukça önemlidir. Çocuğun aileden öğrendiği değer ve inançlar akran grubunu seçmede etkilidir. Tüm bunlara ek olarak aile eğer eğitimsiz ise suçu önleme adına öncelikle aileleri eğitme ve onlara dokunmalıyız. Çocuk ailenin aile ise toplumun aynasıdır.

Özellikle öğretmen kavramı rol model bakımından toplumumuzda çok önemli olduğundan, çocuğun okulda öğretmeni tarafından, çocukta değişimi dönüşümü farkeden ilk kişilerden olduğundan hem yönlendirme de hem de çocuğun sosyalleşmesi açısından rehberlik etmesi veya uzman kişilere yönlendirmesi çok önemlidir. Birçok önemli kişilerin hayatlarına baktığımızda öz geçmişlerinde okul kavramının eğitimin ve özellikle öğretmen kavramının çok etkili olduğunu görmekteyiz. Tutum ve davranışlar ile toplumsal normlara uymada okul çok önemli yer tutmaktadır.

Eğitim çocuğun üzerindeki en büyük etkilerinden biride; eğitim hayat boyu devam ettiğinden sürekliliği ve etkililiği çocuğu suç ve suç ortamlarından uzaklaştırma veya bu tür davranışların olumsuz yönlerinden bahsedilerek anlatılarak çocuğun farkındalığı artırılıp tabiri caiz ise önceden uyarıcı nöronları harekete geçirerek oluşabilecek suç ve suç ortamından uzaklaştırmada önemli bir etkindir. Bunun yanı sıra çocuğun yeteneklerinin farkedilmesi ve yeteneğine göre yönlendirilmesi, çocuğun ülke temsiliyeti noktasına varan başarılara şahit olmaktayız. Özellikle sportif faaliyetlerle çocuğun enerjisini doğru yöne kanalize edilmesi vb. Etkenlerinin eğitimde çok önemli olduğunu görmekteyiz.

Bu bağlamda; 2018 yılı verilerine göre eğitim seviyesi düşük olan kişilerin suç işleme oranının yüksekliği dikkat çekiyor. Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre 2018 yılında hapishanelerdeki mahkûmların içinde; Hırsızlık suçu işleyenlerin % 60,8 'i Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu işleyenlerin % 55,7'si Yaralama suçu işleyenlerin % 54,5'u Cinayet işleyenlerin ise % 47.10'u ilkokul ve ilköğretim mezunu.

Sadece bu verilere bakarak eğitimin ne denli önemli olduğunu görebiliriz.

Bu konunun tek bir yazıyla anlatılmayacağı gerçeği ile devamı gelecektir diyerek şimdilik şu sözle bitirmek istiyorum.

Victor Hugo; “ Bir okulun yapılması bir hapishanenin kapanması demektir”