Merhaba sevgili okuyucularımız bugünkü yazımızda boşanma davası hakkında genel bir bilgilendirme yapacağız. Dilimiz döndüğünce sizlerin merak duyduğu bazı konuları dilimiz döndüğünce anlatmaya çalışacağız.
Boşanma Davası Nedir?
Boşanma davası, çiftlerin boşanma konusundaki kararlarını mahkemeye taşımaları ve mahkemeden boşanmalarına karar verilmesini talep ettikleri davadır. Türk Hukukunda eşlerin resmi olarak ayrılmaları için aile mahkemelerine boşanma davası açarak taleplerini beyan etmeleri gerekmektedir. Kural olarak boşanmak isteyen eşler açabilir. Ancak istisnai olarak bazı durumlarda yasal temsilcileri de boşanma davasını açabilmektedir.
Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Genel boşanma sebepleri: Geçimsizlik, eşler arasında uyuşmazlığı nedeniyle tartışma, hakaret, şiddet, güven sarsıcı davranışlar, evlilik yükümlülüklerini yerine getirmeme gibi sınırsız sayıda neden genel boşanma nedenleri olarak kabul edilir. Özel boşanma sebepleri: Kanunda sınırlı sayıda sayılmış olan özel boşanma sebeplerine dayanan boşanma davaları şunlardır: Zina (aldatma) nedeniyle boşanma davası (TMK m. 161), Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış nedenleri ile boşanma davası (TMK m. 162), Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme sebepleri ile boşanma davası (TMK m. 163), Terk Sebebiyle boşanma davası (TMK m. 164), Akıl Hastalığı sebebiyle boşanma davası (TMK m. 165).
Boşanma Davası Türleri Nelerdir?
Türk Hukuk sistemimizin kabul ettiği bu dava türleri; anlaşmalı ve çekişmeli boşanma şeklindedir. Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için, tarafların en az 1 yıllık evli olması, maddi ve manevi olarak ayrılığın bütün sonuçlarında anlaşmaları gerekir. Taraflar; Tazminat, velayet, mal paylaşımı, nafaka ve diğer konularda aralarında anlaşma sağlayamazsa, boşanma davasının çekişmeli olarak açılması gerekmektedir.
Boşanma Davası Açıldığı Zaman Boşanma İle Birlikte Tazminat Talep Edilebilir mi?
Boşanma davası açıldığı zaman boşanmada kusuru olmayan veya diğer eşe göre kusuru daha az olan eş kusurlu diğer taraftan maddi ve manevi tazminat isteminde bulunabilir. Tazminat talebi boşanma davası ile ileri sürülebileceği gibi, ayrı bir dava olarak da açılabilir. Bunların dışında ise boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık süre içerisinde ayrı bir dava açılarak da talep edilebilmektedir. Boşanma davası ile birlikte talep edilebilecek tazminatlar maddi ve manevi tazminattır:
Maddi Tazminat; Boşanma aşamasında daha az kusurlu olan veya kusursuz olan eş, diğer eşten boşanma ile zarar gören mevcut veya beklenen menfaatlerinin tazminini talep edebilir. Burada esas olan dış dünyada ortaya bir zarar çıkmış olmasıdır.
Manevi Tazminat; Boşanma davasında eşlerden birinin manevi olarak zarar görmesi halinde manevi tazminat talep etmesi mümkündür. Manevi tazminat talep edilirken kişinin içerisinde bulunduğu acı, elem, ızdırap ve keder dikkate alınmaktadır. Tazminat talebinde bulunan eşin manevi olarak zarar gördüğünü ispatlaması gerekmektedir.
Boşanma Davasında Ziynet Eşya Alacağı Talep Edilebilir Mi?
Dava dilekçesinde boşanmanın talep edilmesinin yanı sıra düğünde eşlere takılmış olan takıların iadesi, iadesi yoksa bedelinin ödenmesi yönünde de talepte bulunulabilir. Düğünde takıların takıldığına dair düğün fotoğraf veya videoların delil olarak mahkemeye sunulması halinde mahkemece bilirkişiye yaptırılacak inceleme neticesinde talep edilen ziynet eşyalarının miktarı ve kıymeti belirlenebilir.
Düğünde Takılan Altınlar Kadına Mı Kalır?
Yargıtay’ın birçok emsal kararında, düğünde takılan altınlar erkeğe takılsa da tüm altınların gelinin kişisel malı olduğu, erkeğe özgü olan ve yalnızca erkeğin kullanabileceği olan takı türünün erkeğe ait olacağı belirtmiş, düğünde takılmış olan takıların hangi tarafa ait olduğuna dair kararda altın ya da paraların damadın ailesi tarafından mı yoksa gelinin ailesi tarafından mı takıldığı hususuna bakılmamaktaydı. Fakat Yargıtay’ın bu konu hakkında yakın zamanlı olan kararlarında ise farklılıklar mevcuttur. Taraflar arasında ziynet eşyasının paylaşımına dair bir anlaşma var ise anlaşmada belirtilen şartlar uygulanacaktır.
Takıların düğün esnasında erkek ya da kadına takılmadığı, yalnızca sandık ya da kesede altınların atıldığı durumda paylaşım önemlidir. Düğünde altınlar sandık ya da kese ile toplanıyor, gelin ve damat üzerine takılmıyor ise altınların paylaşımı çiftler arasında yarı yarıya olacaktır.
Boşanmada Müşterek Çocuğun Velayeti Nasıl Belirlenir?
Velayet kararı, çocuğun menfaatine göre mahkemece verilmektedir. Çocuğun üstün yararı gözetilerek velayet hakkının anneye mi babaya mı verileceği yönünde karar verilir. Velayette kriter olarak önemli olan öncelikle çocuğun yaşıdır. Çocuğun anne bakımına muhtaç bir yaş, süt emzirme dönemi veya tuvalet-beslenme-yürüme gibi temel eğitimleri aldığı yaşlar olup olmadığı velayetin kime verileceği konusunda önem taşımaktadır. Mahkeme velayete ilişkin karar vermeden önce kendi listesinden atayacağı uzman pedagog aracılığıyla bir rapor düzenlenmesini talep edebilir. Anne bakımına muhtaç olan yaşlarda çocuk, anne tarafından bakımı ihmal ediliyor ya da çocuğa fiziksel veya duygusal şiddet uyguluyor ise mahkeme tarafından çocuğun velayet hakkı babaya verilir. Çocuk idrak yaşında olduğu dönemde anne ya da baba olarak kimin yanında kalmak istiyor ise çocuğun görüşü de velayet hususunda önem taşımaktadır.
Boşanma Davasında Velayeti Karşı Tarafa Verilen Çocukla Kişisel İlişki Kurulması Mümkün Müdür?
Boşanma davalarında velayetin karşı tarafa verilmesi durumunda velayet kendisinde olmayan tarafın müşterek çocukla görüşme hakkı vardır. Mahkemeler bu hakkı düzenlerken çocuğu, velayet kendisine bırakılan ve bırakılmayan tarafı düşünerek düzenlemelidir. Dosya kapsamında çocuk açısından sıkıntılı bir durum mevcut olmadığı sürece çocukla velayet kendisine verilmeyen taraf arasında her zaman kişisel ilişki düzenlenir.
Kadınlar Boşandıktan Sonra Hemen Evlenebilir Mi?
Boşanma kararının verilmesi ve kesinleşmesinden itibaren kural olarak kadın 300 gün dolmadan yeniden evlenemeyecektir. Kanunda getirilen bu düzenleme ile nesebin karışmasının önlenmesi amaçlanmaktadır. 300 gün içerisinde kadın doğum yapar ise 300 günlük bekleme süresi sona erecektir ve çocuğun babası boşanılan koca sayılacaktır. Bekleme süresi (iddet müddeti) kaldırılmasında bir diğer neden ise kadının bekleme süresinin kaldırılması davası açmasıdır. Kadın dava açarken hamile olmadığını kanıtlayan resmi sağlık raporu sunması halinde mahkeme tarafından iddet müddeti kaldırılacaktır.
Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Mal rejiminin tasfiyesine ilişkin eşler arasında bir uyuşmazlık var ise boşanma davası ile açılabilir. Fakat her ne kadar aynı dava dilekçesinde açılmış olsa dahi mahkeme, her iki dosyanın birbirinden ayrılmasına hükmedecektir. Zira her iki dava ayrı olarak görülmesi gereken davalardır. Mal paylaşımı davası, boşanma davasından ayrı görülecek ve boşanma karar kesinleşene kadar hüküm kuramayacaktır. Boşanma davası bekletici mesele yapılacaktır. Uygulamada mal rejiminin tasfiyesi talepli dava, boşanma davasının karara çıkması ve kesinleşmesi sonrası hüküm bulacaktır.
Boşanma Davalarında Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Boşanma davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri veya dava açılmasından önce birlikte son defa altı aydan beri yaşadıkları yer mahkemesidir. Boşanma davasında görevli mahkeme Aile mahkemeleridir. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde genel mahkemeler görevli olacaktır. Davacı, eğer yerleşim yerini yani ikametgahını değiştirmiş ise bu yer mahkemesinde de boşanma davası açabilirler.
Maddi Durumu İyi Olmayan Eş Nasıl Boşanma Davası Açılabilir?
Boşanma davasını açmak isteyen eşin maddi durumunun dava masraflarını karşılayamayacak durumda olması halinde, boşanma davasını açmak isteyen eş, ikamet ettiği ilde bulunan baroya müracaat ederek hiçbir geliri olmaması sebebiyle ücretsiz dava açma ve ücretsiz avukat isteme talebinde bulunabilirler. Bu konu adli yardım olarak adlandırılmaktadır. Adli yardım ile durumu olmaya kişi dava açmada yararı olması halinde yargılama sonuna kadar yargılama giderleri ve avukatlık ücretinden muaf tutulur. Fakat kişinin açmış olduğu davada dava sonunda haklı bulunmalıdır.
